پیچ آخر برجام و معیشت مردم

پیچ آخر برجام و معیشت مردم

جمهوری اسلامی ایران با همه توصیه های اکید قانون اساسی برای اسلامی کردن قانون ها وراهبردهای کشور اما در نهایت باید بتواند روزی و معیشت شهروندان این سرزمین را در سطحی نگه دارد که آنها درمقایسه با گذشته این کشور و نیز در مقایسه با سطح رفاه کشورهای دیگراحساس ناخوشایندی نداشته باشند. با وجودی که بخش اول این گزاره یعنی اسلامی کردن قانون واداره کشور با شتاب و با قدرت انجام شده است و هنوز نیز در حال گسترش است اما بخش دوم یعنی نگهداری سطح رفاه مادی ایرانیان هم نسبت به گذشته وهم نسبت به کشورهای دیگر نه تنها لباس عمل نپوشیده است بلکه درسراشیبی قرار گرفته است.
درامد سرانه ایرانیان در حال حاضر با درآمد سران دهه های 1340 ونیمه اول دهه 130 قابل مقایسه نیست و مقایسه این شاخص درایران با. کشورهایی مثل کره جنوبی ، ترکیه ، مالزی ،امارات متحده عربی وعربستان نیز تاسف آوراست.چرا ایران دراین دهه ها از نظر سطح درآمد سرانه ونیز رشد صنعت و کشاورزی و تکنولوژی تولید پس افتاده است وبسیاری از رشته های صنعتی وحتی معدنی باوجود رانت های انرژی تاب رقابت با همتاهای حتی متوسط را ندارند. دراین باره دیدگاههای گوناگونی درمیان سیاستمداران که در واقع اقتصاد را ریر سلطه داشته ودارند ابراز شده است. جناح سیاسی مشهور به اصولگرایان ونیز به ویژه بخش تندروتر آنها به شهروندان ایرانی یاد آور می شوند دلیل اینکه معیشت آنها اکنون با دشواری روبه رو شده ودر بدترین نقطه ایستاده است راباید دراداره قوه مجریه بدانید. انها می گویند پس از جنگ دولت دراختیار لیبرالها ونیز اصلاح طلب ها بوده و آنها بلد نبودند اقتصاد را ادراه کنند و این روزگار ناخوش دستاورد اصلاح طلبان است.
اما کارشناسان ، فعالان اقتصادی ونیز اقتصاددانان می گویند دورشدن ایران در اداره اقتصاد ملی از دانش اقتصاد ونیز دورشدن ایران از پیوند با بخش پیروز جهان یعنی اردوگاه آزادجهان وچسبیدن به اقتصاد درون نگر عامل اصلی نابختیاری ایرانیان بوده وهست. با این همه اما اقتصاد ایران در دهه های قبل از دهه 1390 با استفاده از صادرات نفت و آزادی نسبی تجارت و برخی پیوندها با جهان توانسته بود نرخ رشد میانگین تا 3درصد را به دست آورد. به همین دلیل درامد سرانه ایرانیان دردههای قبل از دهه 1390 با کشورهای پیشگام اقتصادی وکشورهای نوظهور صنعتی فاصله اش به اندازه امروز نبود. اکثریت آگاهان به اقتصاد سیاسی باوردارند اعمال رژیم تحریم ها در دهه 1390 بر اقتصاد ایران روندهای کاهنده بر کسب وکارها را شتاب بخشیده وایرانیان امروز از نظر سطح معیشت در بدترین وپایین ترین نقطه دهه های تازه سپری شده قراردارند. آمارهایی که از سوی مدیران ارشد اقتصاد اعلام می شود این را به خوبی نشان می دهد. وصل کردن درامد ارز به خزانه دولت دراین ماههای تازه سپری شده شهروندان را از نظر مصرف سرانه مواد غذایی به نقطه عطف اندوه باری رسانده است. به نظر می رسد باید تعارف را کنار گذاشت و با صراحت از موثر بودن رژیم تحریم ها بر سطح کاهنده شهروندان گفت ونوشت و دنبال راهی بود که این روند درجایی گسسته شود و اقتصاد ایران به حالت عادی در آید. نظام سیاسی نیک می داند این دور از گفت وگوهای هسته ای همانطور که یک سایت منتسب به شورای امنیت ملی اسم گذاری کرده « پیچ آخر» است. اگر در این پیچ آخر گفت وگوها فرمان از دست برود ، ماشین وهرچه دران است به هوارفته وآسیب جدی خواهد خورد و شاید دیگر نتوان به زودی ان را به جاده برگرداند. معیشت مردم دراین پیچ آخر باید اصل باشد و هر ذهنیتی جز این می تواند اقتصادرا به پرتگاه بیندازد.