روش مرور زمان براي يك قتل!

روش مرور زمان براي يك قتل!

ابوالقاسم قاسم زاده

سه هفته از قتل جمال خاشقجي روزنامه‌نگار عربستاني گذشت، اما همچنان اخبار و گزارش‌‌ها درباره اين قتل ادامه دارد.
هنوز مرتكبين اين جنايت، قاتلين و دستوردهنده آن، همچنين جنازه مقتول مشخص و مكشوف نشده است.
اگر در سه هفته گذشته مرحله به مرحله انتشار خبرها از سوي دولت آمريكا و سعودي را رصد كرده باشيد، چند ويژگي را در آن مي‌بينيد. اول، ايجاد ترديد و آشفته‌سازي در اصل خبر و ماجراي قتل، تا آنجا كه در هفته اول براي مخاطبان خبر معلوم نبود، خاشقجي كشته شده است يا ربوده شده است؟ زنده است يا مرده!؟ به رياض برده شده و يا در جايي پنهان شده است؟ ايجاد انواع و اقسام پرسش‌هاي ابهام‌آميز صحنه ماجرا را چنان آشفته كرد كه همه بجاي تأييد يا تكذيب خبر قتل همچنان در انتظار ماندند. اعلام نظر رسمي ترامپ در آمريكا و محمدبن سلمان وليعهد سعودي در رياض در ده روز اول پس از انتشار خبر چنان هماهنگ بود كه فضاي ترديد درباره اصل ماجرا و آشفتگي در گزارش‌هاي خبري را دوچندان كرد. تا آنجا كه برخي از شبكه‌هاي خبري و گزارش‌هاي رسانه‌اي، ‌اصل ماجرا را يك توطئه سياسي ـ امنيتي تصور كردند كه مشابه آن در مورد «سعد حريري» نخست وزير لبنان انجام گرفت. بعد از چند روز كه خبر شكنجه و مرگ سعد حريري در رياض داده شد، او در تلويزيون سعودي‌ها ظاهر شد و از مهمان‌نوازي وليعهد محمدبن‌ سلمان قدرداني و تشكر كرد! اينبار نيز در فضاي ابهام و آشفته هفته اول بعد از انتشار قتل خاشقجي گفتند، چند روز ديگر او در تلويزيون ظاهر خواهد شد و همه اتهامات عليه حاكميت سعودي را رد و باطل خواهد خواند!
ترامپ هم دو بار گفت: «هنوز معلوم نيست چه شده است. خاشقجي زنده يا مرده است؟ بايد ديد واقعيت اين خبر چيست؟». دولت سعودي نيز رسماً اعلام كرد هيچ اطلاعي درباره خاشقجي ندارد!
از پايان هفته اول، خبرها به‌صورت قطره‌چكاني از سوي چند روزنامه در آمريكا و اروپا به‌خصوص روزنامه واشنگتن پست كه خاشقجي از همكاران آنها بود، همچنين دولت تركيه منتشر شد كه موج جديدي را دامن زد. معلوم شد كه خاشقجي وارد كنسولگري سعودي‌ها در استانبول شده است و ديگر از آن خارج نشده است. نامزد او در خيابان روبروي كنسولگري در انتظار بازگشت او بود كه سرانجام ماجرا را به مسئولين امنيتي تركيه گزارش و اطلاع داده است. اولين مصاحبه اردوغان رئيس جمهور تركيه موجب شد تا مرحله‌ديگري از ماجراي اين قتل كليد بخورد. اردوغان رسماً اعلام كرد، خاشقجي براي تهيه مهر تأييد ازدواج به كنسولگري عربستان سعودي رفته است و ديگر از آن خارج نشده است. به احتمال قوي، خاشقجي در داخل كنسولگري كشته شده است.
او گفت: به من گزارش شده است يك گروه 15 نفري از ماموران امنيتي سعودي با دو هواپيماي اختصاصي وارد استانبول شده‌اند. بعد از انجام ماموريت در داخل كنسولگري با هواپيماي ويژه سعودي‌ها به رياض برگشته‌اند! اردوغان در پايان اين گزارش كوتاه به مردم تركيه گفت: «من شخصاً رسيدگي به اين پرونده و كشف ماجرا را تا به آخر به‌عهده گرفته‌ام و تا معلوم شدن همه ابعاد آن ماموران اطلاعاتي ـ امنيتي ما به رسيدگي ادامه خواهند داد.» بعد از ده روز از قتل خاشقجي معلوم شد او در داخل كنسولگري سعودي در استانبول كشته شده است. تركيه رسماً خواهان ورود ماموران امنيتي ـ اطلاعاتي خود به داخل كنسولگري براي بررسي شد. اما دولت سعودي مخالفت كرد و دو روز بعد به‌طور ناگهاني سركنسولگري عربستان خاك تركيه را ترك كرد و به رياض رفت. ترامپ اعلام كرد: «معلوم شده است خاشقجي به قتل رسيده است و اين يك فاجعه است.» سعودي‌ها نيز از پي اعلام موضع ترامپ، رسماً خبر قتل خاشقجي را به ‌دست ماموران «خودسر» اعلام كردند. ماجرا موج جديدي گرفت. مرگ خاشقجي رسميت يافت، آن هم به صورت قتل در داخل كنسولگري سعودي‌ها در استانبول تركيه به دست ماموران امنيتي ـ نظامي محمدبن‌سلمان وليعهد سعودي. براي فرار مسئوليت محمدبن‌سلمان، مشاور ويژه او، سعود القحطاني را به جلوي ويترين آوردند و او را فرمانده اين عمليات معرفي كردند!
تا اينجاي كار مشخص شده است قتل در داخل كنسولگري سعودي انجام گرفته است. 18 نفر از ماموران سعودي در انجام اين قتل شركت مستقيم داشتند كه بلافاصله پس از انجام ماموريت خاك تركيه را ترك كرده‌اند. اسامي و عكس‌هاي آنها منتشر شده است. سران اروپا، بخصوص مركل صدراعظم آلمان، ماكرون رئيس جمهور فرانسه و مي نخست‌وزير انگليس ضمن محكوم كردن اين ماجرا، خواهان محاكمه افراد و قاتلين آن شده‌اند. روابط دولت‌هاي اروپايي با دولت سعودي و شخص محمدبن ‌‌سلمان سرد شده است. تصاوير محمدبن‌سلمان به صورت يك قاتل حرفه‌اي كه از دست‌هاي او خون مي‌چكد، بسياري از صفحه‌هاي روزنامه‌ها در غرب را فراگرفته است. ترامپ مي‌گويد: قرارداد120 ميليارد دلاري با سعودي‌ها را لغو نخواهد كرد، اما قتل خاشقجي را محكوم و خواهان محاكمه و رسيدگي قضايي اين پرونده است.
در اين مرحله، اردوغان اعلام كرد،‌ گزارش كامل از بررسي‌ اطلاعاتي ـ امنيتي اين پرونده قتل را در جلسه علني مجلس تركيه ارائه خواهد داد. با اعلام اين خبر، رئيس سيا در ماموريتي فوري از سوي ترامپ با عجله راهي تركيه شد و با اردوغان ملاقات كرد. سخنراني سانسور شده اردوغان در مجلس تركيه نشان داد پيام ترامپ كه رئيس سيا براي او آورده بود، نكات بسيار حساس و مهمي داشت. اردوغان اگر چه در سخنراني خود رضايت نمايندگان تركيه را بدست نياورد و بسياري از روزنامه‌ها نوشتند كه رئيس‌جمهور تركيه بعد از ديدار با رئيس سيا كه پيام ترامپ را براي او آورده بود، متن سخنان خود را سانسور كرد، اما، نكات مهمي نيز داشت. اول، اين قتل درخاك تركيه انجام گرفته است كه به صورت آشكار تجاوز به حريم امنيت ملي تركيه محسوب مي‌شود. اين قتل توسط ماموران ويژه گارد امنيتي ـ نظامي محمدبن‌سلمان وليعهد سعودي در داخل سركنسولگري استانبول انجام گرفته است.
دوم،‌ اردوغان از پادشاه سعودي تشكر كرد كه به صورت رسمي وقوع قتل داخل كنسولگري خود را پذيرفته است. اما، اردوغان رسماً از پادشاه سعودي خواست تا اين افراد را تحويل مقامات رسمي ـ امنيتي دولت تركيه براي بازجويي و محاكمه قضايي قرار دهد. اردوغان گفت: «محاكمه قضايي اين افراد براساس حقوق اسلامي و حقوق بين‌الملل بايد در خاك تركيه صورت پذيرد.»
سوم، اردوغان از پادشاه سعودي پرسيد، حالا كه انجام قتل در سركنسولگري در استانبول را پذيرفته‌ايد به اين پرسش پاسخ دهيد، جنازه خاشقجي كجاست؟ و بر سر آن چه آمده است؟
چهارم، اردوغان دوبار در سخنراني خود گفت، هنوز بررسي‌ها پايان نيافته است و اين پرونده همچنان باز است تا تمامي ابعاد آن مكشوف گردد.
با بازگشت رئيس سيا از تركيه و ملاقات با اردوغان در واشنگتن گفته شد او نوار صوتي مشاجره خاشقجي با ماموران امنيتي سعودي و دستور به قتل او از رياض را شنيده و با خود به واشنگتن آورده است. ترامپ، همچنين وزير خارجه او «پمپئو» و چند نفر از مقامات سياسي ـ امنيتي در واشنگتن، همچنين در كنگره آمريكا اين نوار صوتي را شنيده‌اند.
موضع ترامپ اگر چه نسبت به دو هفته گذشته درباره پرونده قتل خاشقجي تندتر شده است و آن را محكوم كرده است، اما همچنان مسير «خريد زمان» براي اين پرونده دستور كار دولت ترامپ است. اكنون رئيس سازمان سيا كه خود تجربه و كارنامه كاري از شكنجه و قتل اسيران در زندان گوانتانامو را دارد، با همراهي نماينده ويژه سازمان امنيتي ـ اطلاعاتي موساد (اسرائيل) كميته ويژه‌اي تشكيل داده‌اند تا با حفظ محمد‌بن‌سلمان وليعهد سعودي، پادشاهي عربستان را از پي‌آمدهاي اين قتل نجات دهند و البته براي انجام اين عمليات چند نفري از ماموران سطح بالاي امنيتي سعودي‌ها بايد قرباني شوند. ديروز دربار سعودي اعلام كرد سعود القحطاني كه رياست دفتر ويژه محمد بن سلمان وليعهد سعودي را به عهده داشت از تمامي مناصب‌اش در دولت سعودي كنار گذاشته شده است.
درباره جنازه خاشقجي سه فرضيه گفته شده است: اول، خاشقجي را بعد از قتل، قطعه قطعه كرده‌اند، سر او را به رياض برده‌اند و بقيه جسد قطعه قطعه شده را در دو محل در جنگلهاي استانبول و اطراف آن خاك كرده‌‌اند.
دوم، جنازه را پس از قطعه كردن، داخل حوضچه اسيد ريخته و امحاء كرده‌اند (خبري كه چند شبكه خبري داده‌اند).
سوم، از محل جنازه سعودي‌ها اطلاع دارند و در آينده نزديك محل دفن آن را به اطلاع دولت تركيه خواهند رساند.
مجموعه اين گزارش‌ها كه بصورت فشرده در اختيار خوانندگان محك قرار گرفت نشان مي‌دهد كه دولت ترامپ با همكاري نتانياهو، روش خريد زمان و سپردن ماجراي اين قتل به مرور زمان را در دستور كار قرار داده‌اند. هنوز بعد از سه هفته پرسش‌هاي بي‌پاسخ بسياري باقي مانده است و معلوم نيست تا هفته‌هاي آينده اين پرسش‌ها پاسخي روشن و قانع‌كننده براي افكار عمومي پيدا كند.