بررسی انواع اعاده دادرسی در حقوق ایران

بررسی انواع اعاده دادرسی - در حقوق ایران

کامران بیاتی-  مشاور حقوقی هفته نامه پیک ایلام

بخش سوم
مبحث سوم: آئين رسيدگي در اعاده دادرسي
گفتار اول: اشخاصي كه حق درخواست اعاده دادرسي دارند:
بند اول:‌خواهان و خوانده‌ي دادرسي نخستين
بند دوم: نمايندگان طرفين دعوا:
الف) نمايندگان قانوني به معناي اخص:
نمايندگي قانوني به مفهوم اخص در مواردي مي‌باشد كه نمايندگي نماينده نسبت به اصيل در قانون به طور مشخص تعيين گرديده و اراده هيچ يك از دو طرف در تعيين آن تأثيري ندارد. شامل:
1- ولي خاص: ولي خاص به پدر و جد پدري و وصي منصوب از سوي آنان گفته مي‌شود.
2- مديران شركت و موسسات خصوصي و عمومي، وزرا، روساي سازمانها و نهادهاي انقلابي ...
ب) نمايندگان قراردادي:
1- وكلاي اصحاب دعوا
2- نمايندگان حقوقي
ج) نمايندگان قضايي:
1- قيم طرفين
2- امين طرفين دعوا
بند سوم:‌ قائم مقام طرفين دعوا
1- وراث طرفين دعوا
2- منتقل اليه
3- مدير تصفيه تاجر ورشكسته
گفتار دوم: مهلت اعاده دادرسي و آغاز آن:
بند اول: مهلت اعاده دادرسي:
الف) ‌اشخاص مقيم ايران:‌ مهلت اعاده دادرسي براي اشخاص مقيم ايران 20 روز است.
ب) اشخاص مقيم خارج از كشور: مهلت اعاده دادرسي براي اشخاص مقيم خارج از كشور دو ماه مي‌باشد.
بند دوم: شروع مهلت:
الف)‌ ابلاغ حكم به طرفين دعوا:
1- نسبت به آراي حضوري قطعي، از تاريخ ابلاغ حكم به طرفين دعوا
2- نسبت به آراي غيابي از تاريخ انقضاي مهلت واخواهي و درخواست تجديدنظرخواهي ابتداي مهلت مزبور، در موردي كه يكي از جهات مقرر در بندهاي 1 و 2 و 3 ماده 426 قانون آئين دادرسي مدني مورد استناد قرار مي‌گيرد، شروع مي‌شود.
البته همانگونه كه مشهود است قانونگذار ابتداي مهلت اعاده دادرسي را نسبت به دو دسته از احكام پيش‌بيني ننموده است.
دسته اول: احكام حضوري قابل تجديدنظر مرحله بدوي كه به علت انقضاي مهلت تجديدنظر قطعيت يافته‌اند كه با توجه به ملاك بند 2 ماده 427 ق.آ.د.م ابتداي مهلت اين دسته از احكام نيز تاريخ انقضاي مهلت تجديدنظرخواهي است.
دسته دوّم: احكام غيابي صادره از دادگاه تجديدنظر استان است كه ابتداي مهلت اين دسته از احكام نيز با توجه به ملاك همان نص، از تاريخ مهلت واخواهي شروع مي‌شود.
ب) ابلاغ حكم به يكي از وكلاي اصحاب دعوا:
در تمام مواردي كه وكيل در دعوا دخالت داشته و حكم مورد درخواست اعاده دادرسي به او ابلاغ شده است، ابلاغ مزبور در صورتي كه وكيل مزبور حق وكالت در مرحله اعاده دادرسي و تقديم دادخواست اعاده دادرسي نداشته باشد از حيث ابتداي مهلت اعاده دادرسي معتبر نبوده و ابتداي مهلت اعاده دادرسي از تاريخ ابلاغ حكم به اصيل شروع مي‌شود، اما در صورتي كه وكيل مزبور حق وكالت در اعاده دادرسي و تقديم دادخواست آن را داشته باشد و در وكالتنامه تصريح به آن شده باشد، ابتداي مهلت‌هاي مذكور از تاريخ ابلاغ به وكيل مزبور شروع مي‌شود... و چون ابلاغ حكم به وكيل كه حق اعاده دادرسي نداشته، بعد از سال‌ها مي‌تواند مورد مناقشه قرار گرفته و مدعي را بر آن دارد كه تقاضاي اعاده دادرسي نمايد، لذا بهتر اين است كه محكوم له از دادگاه تقاضا نمايد كه از ابتدا حكم به وكيل و موكل هر دو ابلاغ شود. امري كه در دادگستري اصلاً اتفاق نمي‌افتد و حتي در صورت درخواست اصحاب دعوا مورد توجه دادگاه قرار نمي‌گيرد.